Rozpoczynasz prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej? A może prowadzisz już działalność? Pamiętaj, że prowadząc biznes, masz do wyboru aż trzy formy opodatkowania:

  • skalę podatkową,
  • podatek liniowy,
  • ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Warto raz w roku sprawdzić, która forma opodatkowania będzie dla Ciebie najlepsza. Masz bowiem realny wpływ na wysokości Twoich obciążeń podatkowych oraz składki zdrowotnej.

Kiedy zmienić formę opodatkowania

Przepisy podatkowe pozwalają na zmianę formy opodatkowania raz w roku. Należy jednak pamiętać o dochowaniu terminu na zmianę formy opodatkowania. Zmiany dokonać możesz  w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu osiągnięcia pierwszego przychodu w danym roku. Jeżeli zatem pierwszą przedsiębiorca wystawi w styczniu danego roku,  formę opodatkowania może zmienić do 20. lutego tego roku.

Przepisy wprowadzone w ramach Polskiego Ładu 2.0 pozwalają wyjątkowo w zeznaniu rocznym za rok 2022 (w terminie do 2 maja 2023 r.) dokonać zmiany formy opodatkowania za ten rok. Możliwość zmiany dotyczy tylko tych podatników, którzy aktualnie opłacają ryczałt od przychodów ewidencjonowanych lub podatek liniowy. Będą mogli przejść z ryczałtu lub z podatku liniowego na skalę podatkową, jeżeli właśnie ta forma opodatkowania okaże się dla nich najkorzystniejsza. Z możliwości tej nie skorzystają podmioty opłacające aktualnie podatek według skali podatkowej.

Skala podatkowa

Na skali podatkowej podatek płaci się od dochodu rozumianego jako przychody pomniejszone o koszty uzyskania przychodów. Podatnik ma prawo także pomniejszyć dochód o zapłacone składki ZUS. Nie odliczy natomiast od podatku składki zdrowotnej. Kwota składki zdrowotnej w wysokości 9% dochodu będzie zatem dodatkowym obciążeniem podatnika.

Stawka podatku na skali wynosi 12% dla dochodu rocznego do wysokości 120 tys. zł rocznie, Powyżej tej kwoty podatek płaci się według stawki 32%.

Na skali podatkowe występuje kwota wolna od podatku. Wynosi ona 30 tys. zł, czyli roczny podatek można pomniejszyć o kwotę 3600 zł. Oznacza to, że jeżeli przedsiębiorca zarobi rocznie 30 tys. zł, w ogóle nie zapłaci podatku.

Podsumowując powyższe, jeśli podatnik prognozuje, że jego dochód znacznie przekroczy kwotę 120 tys. zł należy rozważyć wybór innej formy opodatkowania, ponieważ skala podatkowa prawdopodobnie będzie najmniej korzystna.

Warto wspomnieć, że na skali podatkowej można rozliczyć się wspólne z małżonkiem, o ile oboje rozliczają się wg. skali podatkowej. Możliwe jest też wspólne rozliczenie z dzieckiem (przy spełnieniu warunków). W rozliczeniu rocznym PIT-36 można także zastosować ulgi, m.in. ulgę na dziecko.

Podatek liniowy

Przedsiębiorcy na podatku liniowym płacą podatek w wysokości 19% od całości swoich dochodów. Tak jak w przypadku opodatkowania według skali podatkowej, przychód pomniejszyć można o koszty uzyskania przychodu oraz o zapłacone składki ZUS.

Składka zdrowotna od 1 stycznia 2022 roku w przypadku rozliczenia podatkiem liniowym wynosi 4,9% dochodu. Przedsiębiorcy mają prawo do odliczenia od dochodu kwotę poniesionych wydatków na składkę zdrowotną – maksymalnie do kwoty 8 700 zł rocznie.

Zmiany w zakresie składki zdrowotnej oznaczają, że faktyczne obciążenie podatkowe na podatku liniowym wynosi: 19% podatku liniowego + 4,9% składki zdrowotnej.

Podatek liniowy może być korzystny dla osób, których roczny dochód przekracza 120 tys. zł. Na skali podatkowej kwota ta spowodowałaby przekroczenie I progu podatkowego i stawkę podatku 32%.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Ostatnią formą opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Na ryczałcie podatek płaci się od przychodu, a nie od dochodu. Przy obliczeniach nie uwzględnia się zatem kosztów uzyskania przychodu. Przychód do opodatkowania można natomiast pomniejszyć o zapłacone składki ZUS przedsiębiorcy.  

Dla osób, które są na ryczałcie, składka zdrowotna wynosi odpowiednio:

  1. dla przychodów do 60 tys. rocznie – ok. 335 zł miesięcznie;
  2. dla przychodów w przedziale 60 tys. zł – 300 tys. zł – ok. 560 zł miesięcznie;
  3. dla przychodów powyżej 300 tys. zł – ok. 1007 zł miesięcznie.

Podatnicy na ryczałcie mogą odliczyć od przychodu do 50% kwoty zapłaconych w ciągu roku składek zdrowotnych.

Dodać należy, że ryczałt mogą opłacać Ci przedsiębiorcy, których roczne przychody nie przekraczają kwoty  2 mln euro.

Ustawa o ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych przewiduje różne stawki ryczałtu. Są to:

  • 17% – wolny zawód (np. lekarz, prawnik, agent ubezpieczeniowy, księgowy),
  • 15% – np. usługi doradcze, reklamowe, finansowe, fotograficzne,
  • 14% – np. dla usług opieki medycznej, usług architektonicznych,
  • 12% – np. dla usług związanych z wydawaniem pakietów gier komputerowych, pakietów oprogramowania systemowego,
  • 10% – sprzedaż i kupno nieruchomości na własny rachunek,
  • 8,5% – np. usług edukacyjne, wynajem i dzierżawa,
  • 5,5% – np. roboty budowlane, działalność wytwórcza,
  • 3% – np. handel, działalność gastronomiczna,
  • 2% – przetwarzanie produktów roślinnych i produktów zwierzęcych.

Każdorazowo przedsiębiorca powinien sprawdzić, która stawka ryczałtu będzie właściwa dla czynności wykonywanych w ramach prowadzonej przez niego jednoosobowej działalności gospodarczej. Może się też zdarzyć, że podatnik będzie stosował więcej niż jedną stawkę ryczałtu, np. 8,5% dla usług edukacyjnych i 15% dla usług doradczych.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych może być korzystny dla osób, które nie mają wysokich kosztów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zmiana formy opodatkowania – podsumowanie

Podsumowując, każda z tych form opodatkowania może być korzystna pod pewnymi warunkami, ma zarówno wady jak i zalety. Każdą jednoosobową działalność gospodarczą należy rozważać indywidualnie weryfikując osiągane oraz prognozowane przychody, dochody oraz obciążenia ZUS. Warto przypomnieć, że każdy przedsiębiorca będzie mógł wybrać na nowo formę opodatkowania także na 2023 rok.

Jeżeli chcesz wiedzieć, jaka forma opodatkowania będzie dla Ciebie najlepsza na 2023 rok:

  1. Umów się na konsultacje z doradcą podatkowym – napisz na adres e-mail: biuro@dcf-tax.pl;
  2. Przedstawimy Ci symulację Twoich podatków i składek ZUS w przypadku różnych formach opodatkowania;
  3. Otrzymasz od nas narzędzie pozwalające sprawdzić formę opodatkowania na dany rok podatkowy;
  4. Koszty konsultacji wynosi 350 zł netto.