Grupy VAT to nowe uproszczenie rozliczeń w podatku VAT pomiędzy podmiotami powiązanymi. Będzie można je zawiązywać już 1 stycznia 2023 roku. Poniżej podpowiadamy, czym są grupy VAT, jak będą funkcjonowały, kto i na jakich zasadach będzie mógł je tworzyć.

Kto może stworzyć grupę VAT?

Zgodnie z przepisami, grupę VAT mogą stworzyć:

  • wyłącznie podatnicy VAT,
  • posiadający siedzibę na terytorium Polski lub posiadający w Polsce oddział, za pośrednictwem którego prowadzą działalność gospodarczą na terenie RP.

Warto wskazać, że grupę VAT mogą tworzyć także podatnicy zwolnieni z podatku VAT (podmiotowo lub przedmiotowo). Kluczowe jest jednak, aby byli zarejestrowani na podatnika VAT, tj. widnieli na Białej liście podatników VAT, publikowanej przez Ministerstwo Finansów.

W skład grupy VAT mogą wchodzić nie tylko spółki, ale też osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą.

Pomiędzy podmiotami, które stworzą grupę VAT, powinny istnieć powiązania finansowe, ekonomiczne i organizacyjnie.

Powiązania finansowe

Podatników uważa się za powiązanych finansowo, jeżeli jeden z podatników będących członkiem grupy VAT posiada bezpośrednio:

  • ponad 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym lub
  • ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub
  • ponad 50% prawa do udziału w zysku, każdego z pozostałych podatników będących członkami tej grupy.

Powiązania ekonomiczne

Podatników uważa się za powiązanych ekonomicznie, jeżeli:

  • przedmiot głównej działalności członków grupy VAT ma taki sam charakter lub
  • rodzaje działalności prowadzonej przez członków grupy VAT uzupełniają się i są współzależne, lub
  • członek grupy VAT prowadzi działalność, z której w całości lub w dużej mierze korzystają inni członkowie grupy VAT.

Powiązania organizacyjne

Podatników uważa się za powiązanych organizacyjnie, jeżeli:

  • prawnie lub faktycznie, bezpośrednio lub pośrednio, znajdują się pod wspólnym kierownictwem, lub
  • organizują swoje działania całkowicie lub częściowo w porozumieniu.

Należy zwrócić uwagę, że ww. powiązania o charakterze finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym muszą występować przez cały okres istnienia grupy VAT. W momencie braku spełnienia warunków dotyczących powiązań między członkami grupy, przestaje ona być podatnikiem VAT.

Warunki formalne utworzenia grupy VAT

Grupę VAT tworzy się poprzez zawarcie pisemnej umowy o utworzeniu grupy VAT. Taka umowa powinna zawierać:

  • nazwę grupy VAT z dodatkowym oznaczeniem „grupa VAT” lub „GV”,
  • dane identyfikacyjne podatników tworzących grupę VAT, w tym dane dotyczące oddziału w przypadku podatnika nieposiadającego siedziby na terytorium kraju,
  • wysokość kapitału zakładowego każdego z członków grupy,
  • wskazanie przedstawiciela grupy VAT wyznaczonego spośród jej członków – wybór przedstawiciela ma istotne znaczenie z perspektywy urzędu skarbowego, który będzie właściwy dla grupy VAT (urzędem skarbowym właściwym dla grupy VAT będzie urząd skarbowy właściwy dla przedstawiciela),
  • dane identyfikacyjne udziałowców (akcjonariuszy) i wysokości ich udziałów w kapitale zakładowym podatników tworzących grupę, posiadających co najmniej 50% udziałów (akcji) w kapitale zakładowym tych podatników,
  • wskazanie okresu, na jaki grupa VAT została utworzona – czas trwania grupy VAT nie może być krótszy niż 3 lata. Będzie można także wydłużyć ten okres.

Istotne jest także to, że podmiot, który jest członkiem danej grupy VAT, nie może być członkiem innej grupy VAT. Ponadto grupa VAT nie może być pomniejszana lub rozszerzana o nowych członków w trakcie jej istnienia.

Grupę VAT tworzy się poprzez zgłoszenie rejestracyjne do urzędu skarbowego. Do zgłoszenia dołącza się umowę o utworzeniu grupy VAT.

Czy warto utworzyć grupę VAT?

Ministerstwo Finansów zachęca podatników do tworzenia grupy VAT. Wynika to z tego, że rozliczenia pomiędzy członkami grupy będą neutralne na gruncie VAT. W ten sposób powstanie jeden nowy podatnik – grupa VAT.

Najważniejszą korzyścią płynącą z utworzenia grupy VAT jest zatem neutralność obrotów pomiędzy członkami grupy. Obecnie podatnicy VAT, powiązani finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, rozliczają się dla celów VAT odrębnie. Wobec tego każdy z tych podmiotów musi samodzielnie wystawiać faktury VAT, odrębnie składać pliki JPK_VAT z deklaracją.

W przypadku utworzenia grupy VAT istnieć będzie jeden podatnik VAT (grupa VAT), która będzie składała jeden zbiorczy JPK_VAT, zamiast odrębnych dla każdego podmiotu.

Rozliczenia pomiędzy członkami grupy VAT nie będą podlegały opodatkowaniu VAT, co oznacza, że członkowie grupy VAT nie będą się wzajemnie fakturowali.

Korzyścią będzie też efektywniejszy cash-flow w grupie VAT. Przykładowo, jeśli dany podmiot przed przystąpieniem do grupy VAT regularnie miał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, to wówczas musiał oczekiwać na zwrot VAT standardowo do 60 dni. Po wejściu do grupy VAT nadwyżka podatku naliczonego nad należnym tego podatnika będzie uwzględniana w rozliczeniach grupy VAT. Grupa bowiem wykazuje łączny VAT należny i naliczony wszystkich członków grupy. W ten sposób grupa efektywniej będzie zarządzała i wykorzystywała naliczony VAT, co ograniczy długi okres oczekiwania na wysoki VAT do zwrotu.

Podsumowanie

Podsumowując, już od 1 stycznia 2023 roku, podmioty powiązane uzyskają nowy przywilej na gruncie VAT, tj. prawo do tworzenia grupy VAT. Będzie to korzystne rozwiązanie na gruncie VAT z uwagi na brak rozliczeń VAT pomiędzy członkami grupy – rozliczenia te będą odbywały się wyłącznie z poziomu grupy VAT.

Warto rozważyć utworzenie grupy VAT. Specjaliści z DCF TAX udzielą Państwu wsparcia w weryfikacji tego, czy podmioty chcące utworzyć grupę, spełniają do tego warunki.